Jak (lepiej) przetrwać bezrobocie

Artykuł w skrócie:

Choć w momencie utraty pracy wydaje się, że świat się zawalił, analizy behawioralne pokazują, że jeśli bezrobocie nie trwa długo, to nie ma ono negatywnego wpływu na naszą satysfakcję z życia.
Długoterminowe bezrobocie, jednak, powoduje znaczące obniżenie poziomu szczęścia — większe nawet niż rozwód czy owdowienie.
Brak bezpieczeństwa finansowego, a szczególnie popadnięcie w długi oraz osłabienie relacji społecznych to dwa główne powody, dla których tak się dzieje.
Aby lepiej przetrwać okres bez pracy:
- Utrzymuj bliskie relacje z innymi.
- Zabezpiecz się finansowo.
- Miej swój projekt.
- Ruszaj się.
- Dobrze się odżywiaj.
- Medytuj.
- Nie podejmuj ważnych decyzji życiowych.

Od kilku tygodni cały świat i Polska żyją pandemią koronawirusa. Media rozpisują się na temat tego, ile mamy nowych przypadków zakażeń i zgonów, a znajomi coraz częściej snują teorie spiskowe i narzekają, jak ciężko pracuje się im z domów. W całym tym zgiełku informacji i chaosie omija nas często fakt, jak dużo osób z dnia na dzień straciło pracę — w tym osób z tzw. „branży”, które tylu z nas zna osobiście. Pomyślałam zatem, że zbiorę nieco wiedzy z badań behawioralnych i nie tylko, które tłumaczą, co się dzieje z naszym umysłem i emocjami, gdy tracimy pracę oraz z radami, jak (lepiej) przetrwać ten trudny okres.

Bezrobocie a szczęście

W 2008 roku kilku badaczy przeprowadziło analizę, która pokazała, jak ludzie reagują na krótko— i długoterminowe bezrobocie. Jak możecie zobaczyć na wykresach poniżej, jeśli bezrobocie nie trwa długo, to nie ma znaczącego wpływu na nasze zadowolenie z życia. Dobra wiadomość jest zatem taka, że stres, smutek i złość, które teraz czujesz, są tylko chwilowe. Najsilniejsze natężenie tych emocji ma miejsce w momencie utraty pracy, a potem jest już tylko lepiej, a często nawet lepiej niż było.

Średni poziom zadowolenia z życia, rok po roku, wśród kobiet

Średni poziom zadowolenia z życia, rok po roku, wśród mężczyzn

Zła wiadomość jest taka, że jeśli bezrobocie trwa długo, to ma ono negatywny wpływ na nasz poziom szczęścia. Jest to o tyle zła wiadomość, że z istotnych wydarzeń życiowych, jakie badacze przeanalizowali — w tym wzięcie rozwodu i owdowienie — długoterminowe bezrobocie jest jedynym wydarzeniem, które powoduje stałe obniżenie poziomu szczęścia. Wszystkie inne ważne i duże wydarzenia życiowe wpływają na satysfakcję z życia jedynie chwilowo i z czasem adaptujemy się do nich, wracając do naszego normalnego poziomu szczęścia.

Średni poziom zadowolenia z życia, rok po roku, wśród kobiet

Średni poziom zadowolenia z życia, rok po roku, wśród mężczyzn

Dlaczego długoterminowe bezrobocie ma tak trwały wpływ na nasze życie?

Powód #1: Brak bezpieczeństwa finansowego

Pierwszy powód może wydawać się oczywisty: bezrobocie ma tak negatywny wpływ na nasze życie dlatego, że nie mamy pieniędzy. Warto to jednak podkreślić, gdyż jest to kluczowy problem i dokładne jego zrozumienie pomoże Ci go zaadresować. Bezrobocie ma istotny negatywny wpływ na nasze życie tylko wtedy, kiedy zaczyna nam brakować pieniędzy i/lub popadniemy w długi. To brak bezpieczeństwa finansowego oraz zadłużenie są prawdziwym problemem, nie sam brak pracy.

Powód #2: Osłabienie relacji

Drugi powód, dla którego osoby bez pracy z upływem czasu czują się gorzej, to osłabienie relacji społecznych. Gdy tracimy pracę, mamy tendencję do izolacji społecznej — nie czujemy się dobrze, więc nie mamy ochoty spędzać czasu z innymi. Unikamy innych, bo nie chcemy rozmawiać o tym, co u nas w życiu się dzieje. Często też uważamy, że nie możemy się spotykać z innymi, gdyż brak pieniędzy stoi na przeszkodzie do spędzania z nimi czasu. To osamotnienie powoduje, że czujemy się nieszczęśliwi, a nie sam brak pracy.

Co robić teraz, aby (lepiej) przetrwać bezrobocie?

#1: Utrzymuj bliskie relacje

Po pierwsze: utrzymuj bliskie relacje z przyjaciółmi i znajomymi. Jest to tym bardziej istotne teraz, w okresie kwarantanny i izolacji społecznej. Jest to tym samym trudniejsze do zrobienia, bo nie można ot tak wyjść sobie na spotkanie ze znajomymi, ale dlatego też tym bardziej należy tego pilnować. Badania behawioralne pokazują, że to nie pieniądze a jakość relacji z innymi ludźmi oraz pozytywne doświadczenia, jakie z nimi mamy, przynoszą nam tak naprawdę w życiu szczęście.

#2: (Na tyle, na ile możesz) zabezpiecz się finansowo

Zrób, co tylko możesz, aby nie wpaść w tym okresie w długi. Nic nie powoduje w życiu stresu i nie niszczy szczęścia tak, jak długi. Łatwiej napisać niż powiedzieć, ale jeśli masz możliwość odroczenia spłat kredytów, zrewidowania budżetu rodzinnego i ograniczenia wydatków czy nawet pożyczenia pieniędzy od rodziny lub sprzedania niepotrzebnych Ci rzeczy — zrób to. Twoje przyszłe Ja będzie Ci za to wdzięczne.

#3: Miej swój projekt

Brak pracy niesie ze sobą nadmiar wolnego czasu, nudę i brak stymulacji intelektualnej. Jeśli nie masz teraz pracy, miej inny projekt. Nie musisz od razu napisać bestsellera czy nauczyć się nowego języka, ale codziennie rób coś. Coś, co Cię interesuje, bawi, stymuluje intelektualnie oraz kreatywnie. Ważne jest, aby to był projekt, który jest tylko Twój i w którym nie musisz iść na żadne kompromisy.

#4: Ruszaj się

W zdrowym ciele zdrowy duch, jak to się mawia. Może pomyślisz, że jest to oczywista rada, ale jest to obszar życia, który wiele osób w momencie ważnych życiowych zmian (pozytywnych lub negatywnych) w pierwszej kolejności zaniedbuje. Jest to też coś, co tak łatwo odpuścić teraz, w okresie kwarantanny.

A jednak warto ćwiczyć, nawet w domu. Aktywność fizyczna podnosi poziom endorfin i serotoniny — hormonów szczęścia — redukuje natężenie depresji i niepokoju oraz poprawia jakość snu. Wszystko to, czego potrzebujesz, aby czuć się lepiej w tym trudnym okresie. Wielu trenerów jogi i fitnessu oferuje teraz darmowe ćwiczenia w internecie, więc jest to świetny okres, aby zacząć ćwiczyć w domu, jeśli nie masz możliwości robienia tego na dworze.

#5: Pilnuj diety

(Nie)stety, bezrobocie nie jest okresem na zajadanie smutków słodyczami i chipsami. To, co jemy, ma znaczący wpływ na nasze samopoczucie, nawet jeśli niewiele osób docenia ten wpływ. I nie mam tu na myśli zajadania smutku czekoladą i popijania go winem.

Niezależnie od tego, jaką filozofię wyznajesz — wegańską czy mięsożerną — pilnuj, aby na Twoim talerzu lądowało dużo różnokolorowych warzyw oraz zdrowych tłuszczy, bo to one mają najlepszy wpływ na pracę naszego mózgu oraz układu hormonalnego, które z kolei odpowiedzialne są za samopoczucie oraz przejrzystość umysłu.

#6: Medytuj

Bezrobocie, jak każde istotne i nieprzyjemne doświadczenie życiowe, niesie ze sobą stres i niepokój. Szczególnie teraz, kiedy cały świat żyje niepewnością i strachem przed nowym wirusem. Badania naukowe pokazują, że nawet pięć minut medytacji dziennie potrafi zredukować poziom stresu, wyciszyć umysł i poprawić nastrój.

Medytacja nie musi być mistyczną, uduchowioną praktyką. Usiądź wygodnie, skup uwagę na jakiejś części ciała — najlepiej na brzuchu lub sercu — i spokojnie oddychaj, obserwując oddech. Albo ściągnij aplikację Headspace lub Insight Timer, w których znajdziesz setki darmowych medytacji.

#7: Nie podejmuj ważnych życiowych decyzji

Stres związany z bezrobociem potrafi przeciążyć nasze i tak limitowane na co dzień zasoby mentalne. Dużo myślimy o przyszłości, niepokoimy i stresujemy się, a tym samym nasz umysł ma mniej mocy przerobowych na myślenie o innych rzeczach. Dlatego też, jeśli nie musisz, to nie podejmuj ważnych życiowo decyzji w tym okresie życia — nie inwestuj oszczędności, nie porzucaj partnera ani nie wyjeżdżaj na drugi koniec świata (jak już będzie można znowu latać samolotami).

Nasz umysł nie lubi zmian i nie radzi sobie z nimi dobrze. Jest to ukształtowany przez miliony lat ewolucji mechanizm. Dotyczy to tak samo pozytywnych zmian jak i negatywnych, ale w szczególności tak nieprzyjemnych sytuacji jak utrata pracy. Mało kto wspomina bezrobocie przyjemnie i jeśli znalazłeś się w tej sytuacji teraz, to mam nadzieję, że opisane powyżej rady pomogą Ci przetrwać ten okres choć trochę lepiej.

Tagi

#bezrobocie #szczęście #dobreżycie #koronawirus #covid-19 #praca #finanseosobiste #bieżniahedonistyczna #awersjadozmiany